In vigore al

RICERCA:

Ultima edizione

2) Costituziun dla Republica Taliana1)

Visualizza documento intero
1)
Publicada tla G.O. di 27 de dezëmber dl 1947, n. 298, ediziun straordinara; la Costituziun é gnüda aprovada dal'Assemblea Costituënta ai 22 de dezëmber dl 1947, promulgada dal Surastant provisore dl Stat ai 27 de dezëmber dl 1947 y é jüda en forza al pröm de jenà dl 1948.

Art. 117                      delibera sentenza

(1)  Le podëi legislatif vëgn eserzité dal Stat y dales Regiuns tl respet dla Costituziun y di vincui che vëgn dal ordinamënt comunitar y dai dovëis internazionai.

(2)  Le Stat à la legislaziun estlusiva te chëstes materies:

  • a)  politica èstera y raporć internazionai dl Stat; raporć dl Stat cun l'Uniun europeica; dërt de asil y condiziun iuridica di zitadins di Stać che ne fej nia pert dl’Uniun europeica;
  • b)  imigraziun;
  • c)  raporć danter la Republica y les confesciuns religioses;
  • d)  defenüda y Forzes armades; segurëza dl Stat; ermes, muniziuns y esplosifs;
  • e)  monëda, sconanza dl sparagn y marćià finanziars; sconanza dla concorënza; sistem monetar; sistem tributar y contabl dl Stat; armonisaziun di bilanc publics; avaliaziun dles ressurses finanziares; 31)
  • f)  organns dl Stat y leges eletorales che alda laprò; referendums statai; lîta dl Parlamënt europeich;
  • g)  ordinamënt y organisaziun aministrativa dl Stat y di ënć publics nazionai;
  • h)  ordinn publich y segurëza, ater co la polizia aministrativa locala;
  • i)  zitadinanza, stat zivil y anagrafes;
  • l)  iurisdiziun y normes prozessuales; ordinamënt zivil y penal; iustizia aministrativa;
  • m)  determinaziun di livì essenziai dles prestaziuns che reverda i dërć zivii y soziai che mëss gnì garantis sön döt le teritore nazional;
  • n)  normes generales sön l’istruziun;
  • o)  previdënza soziala;
  • p)  legislaziun litala, organns de govern y funziuns fondamentales de Comuns, Provinzies y Citês metropolitanes;
  • q)  doganes, proteziun di confins nazionai y profilassa internazionala;
  • r)  pëisc, mosöres y determinaziun dl tëmp; coordinamënt dl’informaziun statistica y coordinamënt informatich di dać dl'aministraziun statala, regionala y locala; operes dl intelet;
  • s)  sconanza dl ambiënt, dl ecosistem y di bëgns culturai.

(3)  Chëstes materies alda pro la legislaziun concorënta: i raporć internazionai dles Regiuns y chi cun l'Uniun europeica; le comerz cun l'èster; la sconanza y la segurëza dl laûr; l’istruziun, tl respet dl'autonomia dles istituziuns scolastiches ater co chëres dl’istruziun y dla formaziun profescionala; les profesciuns; l’inrescida scientifica y tecnologica y le sostëgn dl'inovaziun por i seturs produtifs; la sconanza dla sanité; l’alimentaziun; l’ordinamënt sportif; la proteziun zivila; le govern dl teritore; i porć y i aeroporć zivii; les gran rëis de trasport y de navigaziun; l’ordinamënt dla comunicaziun; la produziun, le trasport y la destribuziun nazionala dl'energia; la previdënza complementara y integrativa; le coordinamënt dla finanza publica y dl sistem tributar; la valorisaziun di bëgns culturai y ambientai y la promoziun y l’organisaziun de ativitês culturales; les casses de sparagn, les casses rurales, les aziëndes de credit a carater regional; i ënć de credit fondiar y agrar a carater regional. Tles materies de legislaziun concorënta ti spétel ales Regiuns le podëi legislatif, ater co por la determinaziun di prinzips fondamentai, resservada ala legislaziun dl Stat. 32)

(4)  Ales Regiuns ti spétel le podëi legislatif por dötes les materies nia resservades espressamënter ala legislaziun dl Stat.

(5)  Les Regiuns y les Provinzies autonomes de Trënt y de Balsan tol pert, por ći che reverda les materies de süa competënza, ales dezijiuns sön la formaziun di ać normatifs comunitars y se crüzia dl'atuaziun y dl'esecuziun dles acordanzes internazionales y di ać dl'Uniun europeica, tl respet dles normes de prozedöra stabilides dala lege statala, che regolamentëia les modalitês de eserzize dl podëi sostitutif tl caje che al ne gniss fat nia.

(6)  Le podëi regolamentar ti speta al Stat tles materies de legislaziun estlusiva, ater co sce deleghè ales Regiuns. Te vigni atra materia ti speta le podëi regolamentar ales Regiuns,  cun la definiziun contestuala di planns d’amortamënt y a condiziun che al vëgnes respetè por le complès di ënć de vigni Regiun l'ecuiliber de bilanz. I Comuns, les Provinzies y les Citês metropolitanes à le podëi regolamentar por ći che reverda la regolamentaziun dl'organisaziun y dl desfiramënt dles funziuns che ti é gnüdes atribuides.

(7)  Les leges regionales tol demez vigni impedimënt che tëgn sö la avalianza plëna danter ëi y ëres tla vita soziala, culturala y economica, y sostëgn la avalianza danter ëres y ëi pro l’azès ales inćiaries litales.

(8)  La lege regionala ratifichëia les intenüdes dla Regiun cun d’atres Regiuns por le miù eserzize de sües funziuns, inće tres l’individuaziun de organns coletifs.

(9)  Tles materies de süa competënza po la Regiun stlüje jö acordanzes cun Stać y intenüdes cun ënć teritoriai de n ater Stat, ti caji y tles formes regolamentades da leges statales. 33)

massimeVerfassungsgerichtshof - Beschluss 7. Juni 2011, Nr. 178 - Frage der Verfassungsmäßigkeit der Abänderung des Art. 1 Absatz 1 Buchstabe c) des LG Nr.10/1983, aufgeworfen vom Obersten Gericht für öffentliche Gewässer – Erhöhung der Konzessionsabgabe für Ableitungen aus öffentlichen Gewässern zur Stromerzeugung – spätere Aufhebung – Rückgabe der Akten
massimeCorte costituzionale - sentenza 19 aprile 2011, n. 165 - Decreto- legge n. 105/2010 (Misure urgenti in materia di energia), convertito in legge dalla l. 129/2010 ? ricorso della Provincia di Trento ? la nuova competenza legislativa concorrente in materia di energia è più favorevole delle previsioni statutarie ? interventi: necessità di un corretto esercizio del potere sostitutivo e del rispetto del raggiungimento di un'intesa.
massimeVerfassungsgerichtshof - Urteil vom 18. April 2011, Nr. 151 - Schutz von Tierarten – allgemeine Einschränkung des Pilzesammelns – Abweichung von den Verboten zur Erhaltung der geschützten Tierarten – Verfahren zum Abschuss bestimmter Arten innerhalb der Schutzgebiete – Aspekte der allumfassenden staatlichen Zuständigkeit im Umweltbereich, bzw. des europäischen ökologischen Netzes Natura 2000: keine direkte Kommunikation zwischen dem Land und der Europäischen Kommission
massimeCorte costituzionale - Sentenza N. 357 del 01.12.2010 - Trento - variazione dell'aliquota IRAP - nuovo art. 73 dello Statuto d'autonomia - determinazione delle quote di tariffa di depurazione del servizio idrico integrato - disciplina della revisione dei prezzi nei contratti di appalto pubblici - rinvio alla disciplina statale
massimeCorte costituzionale - Sentenza N. 45 del 08.02.2010 - Competenza primaria in materia di lavori pubblici di interesse provinciale - obbligo di rispetto del Codice degli appalti (tutela della concorrenza)
massimeT.A.R. di Bolzano - Sentenza N. 285 del 20.08.2007 - Professionisti - geometra - competenza professionale - il limite delle “modeste costruzioni"
massimeT.A.R. di Bolzano - Sentenza N. 213 del 06.06.2007 - Professioni - abrogazione delle tariffe minime - disciplina statale - lavori pubblici di interesse provinciale - compensi per prestazioni professionali - compete alla Provincia autonoma
massimeCorte costituzionale - Sentenza N. 428 del 29.12.2004 - Circolazione stradale - È competenza esclusiva dello Stato anche dopo la riforma del titolo V della Costituzione
massimeCorte costituzionale - Sentenza N. 280 del 28.07.2004 - Ricognizione dei principi fondamentali afferenti le materie di legislazione cocorrente
massimeCorte costituzionale - Sentenza N. 258 del 22.07.2004 - Stipulazione di accordo di cooperazione transfrontaliera nell'ambito del programma comunitario "Interreg III A. Italia - Austria" senza preventiva intesa con il Governo
massimeCorte costituzionale - Sentenza N. 239 del 19.07.2004 - Partecipazione alla formazione di atti normativi comunitari
massimeCorte costituzionale - Sentenza N. 238 del 19.07.2004 - Stipulazione di intese ed accordi con altri stati o con enti territoriali di altri Stati
massimeCorte costituzionale - Sentenza N. 228 del 16.07.2004 - Servizio civile - Facoltà delle Regioni e Province autonome di istituire un proprio servizio civile, distinto da quello nazionale
31)
La lëtra e) dl art. 117, coma 2 é gnü integrè insciö dal art. 3, coma 1, lëtra a) dla lege costituzionala di 20 d’aurì dl 2012, n. 1.
32)
L'art. 117, coma 3 é gnü mudé insciö dal art. 3, coma 1, lëtra b) dla lege costituzionala di 20 d’aurì dl 2012, n. 1.
33)
L'art. 117 é gnü sostituì dal art. 3 dla lege costituzionala di 18 d’otober dl 2001, n. 3.