(1) La Garanta o l Garant per la nfanzia y l’adolescënza, tlo dedò denuminà la Garanta o l Garant, defënd y garantësc i dërc di jëuni udui danora dal urdinamënt internaziunel, naziunel, regiunel y provinziel y, n particuler, dala Cunvenzion dla Nazions Unifiedes sun i dërc di mutons, stluta ju a New York ai 20 de nuvëmber dl 1989, da si protocoi de njonta, stluc ju a New York ai 6 de setëmber dl 2000, y dala Cunvenzion europeica sun l eserzize di dërc di mutons, stluta ju a Strassburg ai 25 de jené dl 1996, ratifichei y metui n forza dala Talia respetivamënter cun la leges di 27 de mei dl 1991, n. 176, cun la lege di 11 de merz dl 2002, n. 46, y cun la lege di 20 de merz dl 2003, n. 77.
(2) La Garanta o l Garant à plu avisa chësta funzions:
- a) ëila o ël controlea l'aplicazion tl raion provinziel dla cunvenzions nunziedes tl coma 1 y dl'autra cunvenzions internaziuneles y europeiches y sun l'aplicazion y l'atuazion dla leges stateles, regiuneles y provinzieles n cont dla defendura di dërc di jëuni;
- b) ëila o ël sustën l avanamënt dla cunescënza y l’afermazion di dërc ndividuei, soziei y politics di jëuni, metan a jì scumenciadives adatedes a realisé cuncretamënter chisc dërc;
- c) ëila o ël sustën, nce n culaborazion cun ënc publics y privac, scumenciadives per sensibilisé i jëuni, la families, i operatëures spezialisei tl ciamp dla junëza y la sozietà n generel per cie che reverda i problems y i dërc di mutons y di jëuni;
- d) ëila o ël pieta cunsulënza ai jëuni sun cuestions giuridiches y fej da mediatëura o mediatëur te situazions de cunflit danter i jëuni y si genitores o chi che ie autorisei a si educazion;
- e) ëila o ël fej da mediatëura o mediatëur te caji de cunflit danter i jëuni y si genitores o chi che ie autorisei a i eduché da una pert y l'aministrazions y i servijes publics dal'autra pert;
- f) ëila o ël ti dà urëdla diretamënter y n cunfidënza nce a persones de mëndra età n cont de si bujëns, si dumandes y si prupostes miredes a miuré la cundizion dla nfanzia y dl'adolescënza;
- g) ëila o ël sustën la culaborazion danter l'aministrazions publiches dla Provinzia cumpetëntes per la defendura dla nfanzia y dl’adolescënza, i sogec privac mpeniei tl setor y l'autoriteies giudizieres;
- h) ëila o ël tol su la senialazions tl cajo de viulazions di dërc di jëuni y dà nfurmazions sun la modaliteies dla defendura y dl'eserzitazion de chisc dërc;
- i) ëila o ël ti fej al savëi ai servijes soziei o al'autorità giudiziera de situazions che se damanda na ntervenzion de prëscia dal pont de ududa giuridich o de assistënza per la defendura di jëuni de mëndra età;
- j) ëila o ël nfurmea l'aministrazions publiches cumpetëntes n cont de fatores de resieda o de danns gaujei a jëuni da cundizions de vita stletes o nia adatedes dal pont de ududa igenich-saniter, abitatif y urbanistich;
- k) ëila o ël formulea prupostes per miuré l sistem normatif, l sistem di servijes, i programs y i ntervënc a bën dla nfanzia y dl'adolescënza;
- l) ëila o ël dà, sun dumanda di organns provinziei y cumenei cumpetënc o per si scumenciadiva, arac sun proiec de ac normatifs y aministratifs, sce i reverda nce i nteresc di jëuni;
- m) ëila o ël cunlëura cun l Cumité provinziel per la comunicazions pra la verdia sun l'atività di mesuns de comunicazion.
(3) La Garanta o l Garant eserzitea si funzions te na maniera defin ndependënta y ne ie sometù o sometuda a deguna forma de cuntrol gerarchich o funzionel. Ëila o ël dejëuj si atività do avëi giapà na senialazion o d'ufize.
(4) Tl eserzize de si funzions à la Garanta o l Garant l dërt de azeder a duc i documënc y ac dl'aministrazions publiches y de fé copies debant. Ëila o ël muessa te uni cajo usservé la despusizions sun la defendura dla privacy.